TS. Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển thị trường Tài chính - Bất động sản toàn cầu.Nền kinh tế thế giới năm 2025 đối mặt với nhiều thách thức và có nhiều xáo trộn, do các yếu tố như chiến tranh thương mại, xung đột địa chính trị, và rủi ro từ chính sách của các cường quốc kinh tế, kéo theo nhiều biến động trên các kênh đầu tư.
Tại Việt Nam, thị trường chứng khoán đang đứng trước những cơ hội sau khi được FTSE Russell công bố nâng hạng, giá bất động sản cũng leo cao chưa từng có, giá giá vàng liên tục lập đỉnh mới, trong khi bạc và tiền mã hóa nổi lên như lựa chọn mới.
Trao đổi với phóng viên, TS. Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển thị trường Tài chính - Bất động sản toàn cầu, cho rằng đầu tư trong giai đoạn đầy biến động như hiện nay cần hiểu rõ mục tiêu và khả năng chịu rủi ro, từ đó lựa chọn kênh đầu tư và phân bổ tài sản cho hợp lý, ưu tiên vẫn là an toàn vốn.
VÀNG VẪN LÀ KÊNH ĐẦU TƯ HẤP DẪN NHẤT
Phóng viên: Ông đánh giá như thế nào về bức tranh chung của nền kinh tế và các kênh đầu tư hiện nay?
TS. Nguyễn Trí Hiếu: Thế giới đang trong một giai đoạn rất biến động. Thị trường chứng khoán, hối đoái, vàng đều lên xuống mạnh. Bên cạnh đó, nhiều cuộc khủng hoảng xảy ra, chiến sự tại Ukraine kéo dài, xung đột tại Gaza chưa có lối thoát, trong khi chính sách kinh tế và tài khóa của Mỹ cũng gây nhiều tác động đến toàn cầu.
Trong bất kỳ cuộc khủng hoảng nào, vàng luôn được coi là nơi trú ẩn an toàn, chống khủng hoảng, chống lạm phát và biến động trên thị trường tài chính. Hiện giá vàng thế giới đã vượt ngưỡng 4.000 USD/ounce, kéo giá vàng trong nước lên mức mà trước đây ít ai nghĩ tới – vượt 142 triệu đồng/lượng.
Với mức giá cao như vậy, liệu vàng vẫn còn hấp dẫn so với các kênh đầu tư khác?
So sánh với chứng khoán, bất động sản, hay tiền gửi ngân hàng thì vàng hiện vẫn nổi trội hơn. Chứng khoán thế giới và Việt Nam đang chịu ảnh hưởng từ các tin tức địa chính trị. Đặc biệt, trong những ngày vừa qua, việc Chính phủ Mỹ phải đóng cửa và việc đóng cửa không biết diễn ra trong bao lâu đã tác động đến thị trường chứng khoán Mỹ và các thị trường chứng khoán trên thế giới.
Về thị trường bất động sản tại Việt Nam, hiện giá đã quá cao. Tôi từng thấy ở Hà Nội có nơi giá tới 500 triệu đồng, thậm chí 1 tỷ đồng/m². Nếu tính giá nhà đất so với thu nhập bình quân đầu người, con số này gấp khoảng 24 lần, cao hơn rất nhiều so với Mỹ (4–5 lần). Với một nền kinh tế đang phát triển mà mặt bằng giá như vậy, chỉ một bộ phận rất nhỏ người dân mới có thể sở hữu bất động sản. Trong khi đó, chương trình 1 triệu căn nhà đến năm 2030 vẫn còn chậm.
Còn tiền gửi ngân hàng thì lãi suất khoảng 5–6%/năm, thấp hơn nhiều so với mức tăng của vàng. Vì vậy, ở thời điểm này, vàng vẫn là kênh đầu tư hấp dẫn nhất.
Nghị định số 232/2025/NĐ-CP ngày 26/8/2025 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng chính thức có hiệu lực kể từ hôm nay (10/10/2025). Theo ông quy định mới này sẽ tác động ra sao đến thị trường vàng?
Nghị định mới có nhiều thay đổi quan trọng, trong đó có việc cho phép một số doanh nghiệp và ngân hàng lớn được nhập khẩu vàng miếng. Điều này sẽ làm nguồn cung dồi dào hơn. Khi cung cầu gặp nhau, thị trường sẽ cân bằng và giá có thể ổn định hơn. Quan trọng là khoảng cách giữa giá vàng trong nước và thế giới sẽ thu hẹp lại.
Tuy nhiên, không có gì bảo đảm rằng giá vàng trong nước sẽ giảm sâu, bởi nó vẫn neo theo giá thế giới. Hiện giá vàng thế giới đang giao dịch quanh 4.000 USD/ounce và có thể tiến lên mức kỷ lục mới, giá vàng trong nước vì vậy khó có thể đi ngược. Nhưng ít nhất, chênh lệch hàng chục triệu đồng/lượng như hiện nay sẽ rút ngắn lại.
Việc lập sàn giao dịch vàng quốc gia đang được thảo luận và có thể thay đổi thị trường. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Tôi nghĩ rằng điều này sẽ có tác động rất tích cực. Hơn chục năm trước, Việt Nam từng có một sàn vàng, nhưng không phải sàn vàng đại chúng mà do một số nhà kinh doanh vàng lập nên, còn có hiện tượng thiếu minh bạch, thậm chí xuất hiện hiện tượng tiêu cực nên không được duy trì.
Lần này, nếu lập sàn vàng quốc gia, có sự tham gia của nhiều doanh nghiệp, tổ chức tài chính, có đầy đủ những thông về giá vàng thế giới và trong nước cũng như các giao dịch trên sàn vàng thì sẽ giúp thị trường vàng minh bạch hơn. Người dân và nhà đầu tư có thể theo dõi biến động giá vàng sát sao, từng giây, từng phút, đưa ra quyết định chính xác hơn.
Sàn vàng quốc gia nếu làm bài bản, học hỏi từ những sàn vàng lớn trên thế giới thì sẽ đóng góp tích cực cho sự ổn định thị trường vàng trong nước.
“KHÔNG BỎ TRỨNG VÀO MỘT GIỎ”
Ngoài vàng, gần đây bạc cũng được nhắc đến như một kênh đầu tư mới nổi. Ông nhìn nhận thế nào về kênh đầu tư này?
Kênh bạc hiện đang được quan tâm hơn rất nhiều so với thời gian trước do nguồn cung bạc dồi dào hơn nhưng biến động cũng lớn. Đặc điểm của bạc là thấp hơn giá vàng và mua dễ dàng hơn, phù hợp với nhà đầu tư vốn nhỏ. Giá bạc thường biến động đồng pha với giá vàng nhưng ít bị quản lý chặt chẽ nên giao dịch linh hoạt hơn.
Với kênh đầu tư này, người mua phải cập nhật thường xuyên cả thị trường thế giới lẫn trong nước. Bạc có thể hấp dẫn hơn vàng ở điểm dễ tiếp cận, nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, đòi hỏi sự thận trọng. Nếu theo dõi sát thị trường trong và ngoài nước, bạc có thể là kênh đầu tư hợp lý.
Vậy còn Crypto/tài sản số, ông đánh giá sao khi Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam đã được ban hành?
Nghị quyết 05 là bước quan trọng để hợp pháp hóa và quản lý thị trường tài sản mã hóa. Tôi kỳ vọng sắp tới Việt Nam sẽ có sàn giao dịch tiền mã hóa được Bộ Tài chính cấp phép. Sàn giao dịch tài sản mã hóa yêu cầu vốn điều lệ lớn và chịu sự giám sát chặt chẽ. Khi đó, những ai đang nắm giữ tiền mã hóa ở sàn nước ngoài sẽ phải chuyển về giao dịch tại Việt Nam trong vòng 6 tháng, nếu không có thể vi phạm pháp luật. Đây là điểm mà nhà đầu tư cần hết sức lưu ý.
Theo thông tin tôi nắm được, hiện người Việt đang đầu tư khoảng 100 tỷ USD vào tài sản mã hóa ở nước ngoài, một con số rất lớn. Tôi nghĩ rằng Nghị quyết 05 là một tiền đề tạo ra một sân chơi hợp pháp cho tiền mã hóa. Nếu quản lý tốt, thị trường này có thể trở thành một thị trường ổn định để đóng góp vào tăng trưởng của nền kinh tế, giảm thiểu rủi ro rửa tiền hay lừa đảo.
Với những thay đổi về pháp lý, liệu thị trường tiền mã hóa của Việt Nam có trở thành điểm đến của dòng vốn ngoại?
Nghị quyết 05 quy định ban đầu chỉ phát hành cho nhà đầu tư nước ngoài, và đồng tiền phát hành phải được bảo đảm bằng tài sản thật. Điều này sẽ thu hút vốn ngoại vào Việt Nam. Tôi cho rằng nếu khung pháp lý được hoàn thiện, đây sẽ là một cơ hội để Việt Nam đón nhận dòng vốn ngoại lớn chảy vào thị trường tiền mã hóa trong những năm tới.
Tuy nhiên, cơ sở hạ tầng cho thị trường tiền ảo tại Việt Nam vẫn cần phải hoàn thiện. Chúng ta vẫn chưa biết thị trường tiền ảo tại Việt Nam dưới tác động của Nghị quyết 05 sẽ được vận hành như thế nào và phát triển ra sao.
Dù vậy, trên thế giới các đồng tiền mã hóa, đặc biệt là Bitcoin đã có giá trị gia tăng rất lớn, vượt cả giá trị của vàng. Cho nên thời điểm này đồng tiền mã hóa đang tạo ra sức hấp dẫn.
Song như tôi đã nói, liệu việc các nhà đầu tư người Việt đang sở hữu tiền mã hóa sẽ giao dịch như thế nào, có thuận lợi hay không, dựa trên Nghị quyết 05 là một ẩn số. Nghị quyết đã có nhưng khả năng vận hành của các sàn giao dịch ra sao, các cơ quan có đủ khả năng thẩm định giá làm cơ sở cho đồng tiền mã hóa, hay giao dịch tiền mã hóa thực hiện như thế nào… Tất cả những điều này vẫn là ẩn số.
Như ông phân tích, các kênh đầu tư mới cũng rất hấp dẫn bên cạnh các kênh đầu truyền thống. Vậy ông có khuyến nghị gì về việc phân bổ tài sản cho các kênh đầu tư?
Với 6 kênh đầu tư chính gồm vàng, chứng khoán, bất động sản, ngoại tệ, tiền gửi ngân hàng và tiền mã hóa, thị trường đang mang đến nhiều lựa chọn hơn cho các nhà đầu tư. Tuy nhiên, theo tôi việc đầu tư vào kênh nào cũng phải tuân thủ 3 nguyên tắc quan trọng của đầu tư là đảm bảo an toàn vốn, sinh lời và có thanh khoản.
Tùy vào tuổi tác, khẩu vị rủi ro, mỗi người nên xác định ưu tiên. Người lớn tuổi có thể đặt an toàn vốn lên hàng đầu. Người có nhiều cơ hội đầu tư khác thì coi trọng thanh khoản. Điều quan trọng là không bỏ hết trứng vào một giỏ.
Ở thời điểm hiện tại, tôi cho rằng 3 kênh đáng chú ý là vàng, chứng khoán và tiền mã hóa. Vàng vẫn giữ vị trí số 1, chứng khoán mang lại cơ hội khi thị trường hồi phục và được nâng hạng, còn tiền mã hóa có tiềm năng nhưng rủi ro lớn.
Do đó, mỗi người cần hiểu rõ mục tiêu và khả năng chịu rủi ro của mình. Không nên chạy theo tâm lý đám đông. Vàng, bạc, chứng khoán hay tiền mã hóa đều có cơ hội nhưng cũng chứa đựng biến động khó lường. Quan trọng là phân bổ hợp lý, theo dõi sát diễn biến thị trường trong nước và thế giới, và luôn đặt sự an toàn vốn lên hàng đầu.
