Thu nhập khó “đuổi kịp” giá nhà đô thị

6 năm qua, giá nhà tại Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh tăng gấp 3, nhưng thu nhập người lao động tăng chưa đến một nửa. Từ rất lâu, thu nhập không theo kịp đà tăng giá bất động sản.
z7024305689428-59d93e89508787db53817376475526b2-1758173780.jpg Chỉ số giá căn hộ chung cư từ năm 2019 đến nay đã tăng 87,7%. (Ảnh minh hoạ).

Theo dữ liệu của Viện Nghiên cứu và Đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam (VARS IRE), chỉ số giá căn hộ chung cư từ năm 2019 đến nay đã tăng 87,7%. Tại Hà Nội giá trung bình đạt 75,5 triệu đồng/m2, và tại TP.Hồ Chí Minh là 77,1 triệu đồng/m2, mức cao kỷ lục.

Trong khi giá nhà tăng gấp ba, thu nhập của người lao động chỉ tăng chưa đến một nửa. Năm 2014, một hộ gia đình có thu nhập trung bình nếu dồn toàn bộ thu nhập để mua nhà, có thể sở hữu căn hộ 70m2 trị giá 1,75 tỷ đồng sau khoảng 18 năm.

Tuy nhiên, đến giữa năm 2025, căn hộ tương tự đã vọt lên 5,3 tỷ đồng. Thời gian tích lũy vì vậy kéo dài tới gần 27 năm. Nếu tuân thủ nguyên tắc chi phí nhà ở chỉ nên chiếm 1/4 thu nhập, con số này thậm chí lên tới 80 năm.

Theo Hội môi giới bất động sản Việt Nam (VARs), với mức giá nhà hiện nay, ngay cả nhóm có mức lương cao như ngành ngân hàng cũng khó theo kịp tốc độ tăng giá. VARs dẫn chứng, thu nhập tối đa trong hệ thống ngân hàng tăng từ 22,5 triệu đồng/tháng (2014) lên 55,4 triệu đồng/tháng (2025) tức tăng gấp đôi. Nhưng cùng kỳ, giá căn hộ tại đô thị lớn đã tăng gấp ba. Một gia đình có hai vợ chồng làm ngân hàng, nếu “nhịn ăn nhịn tiêu” có thể mua nhà sau 3,5 năm; song để cân đối theo chuẩn 1/4 thu nhập, thời gian kéo dài tới 10 năm, chưa kể giá nhà sẽ tiếp tục tăng.

Chính sự biến động giá này đã khiến không ít người trẻ lựa chọn từ bỏ hoặc tạm hoãn kế hoạch mua nhà. Thậm chí, một bộ phận lớn người trong độ tuổi 25-35 chấp nhận đi thuê dài hạn thay vì cố gắng sở hữu nhà bằng mọi giá.

chung-cu-1-1758176216.jpg Giá nhà tại Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh tăng gấp 3 trong 6 năm qua. (Ảnh minh họa)

Theo ghi nhận, tỉ lệ người trẻ mua nhà chủ yếu thuộc nhóm có thu nhập vượt trội nhờ công nghệ, kinh tế số, thương mại điện tử, đầu tư tài chính… Họ giàu nhanh hơn thế hệ trước và sẵn sàng chi cho bất động sản ở độ tuổi còn rất trẻ. Thêm vào đó, nhiều người được gia đình hỗ trợ tài chính, giúp rút ngắn đáng kể hành trình mua nhà.

Đồng thời, người trẻ nhờ tận dụng chính sách tài chính và tín dụng với kỳ vọng giá trị bất động sản tăng theo thời gian, thay vì chờ đợi đến khi có đủ tiềm lực tài chính.

Mặc dù tỉ lệ người trẻ mua nhà tăng lên so với giai đoạn trước nhưng đây chỉ là một bộ phận nhất định, chiếm tỉ lệ phần trăm rất nhỏ trong tổng nhu cầu nhà ở. Đa số người trẻ vẫn gặp rất nhiều rào cản khi thu nhập bình quân chậm hơn tốc độ tăng giá nhà, áp lực trả nợ vay kéo dài trong khi chỉ phí sinh hoạt ngày càng cao. 

Theo các chuyên gia, nếu không có giải pháp tổng thể, giấc mơ nhà ở sẽ ngày càng xa vời với phần đông người trẻ. Điều cần làm là phát triển mạnh nhà ở xã hội, tăng nguồn cung nhà vừa túi tiền và kiểm soát chặt chẽ mặt bằng giá, tránh tình trạng tăng giá vô lý, vượt xa thu nhập thực tế.